تاریحچه ی برده داری
برده داری یک سیستمِ قانونی و به رسمیت شناخته شده بود که در آن انسان‌ها به‌شکلِ قانونی، ملک یا دارایی در نظر گرفته می‌شدند. برده چندین حق داشت و می‌شد وی را خریداری کرده یا فروخت و مجبور به کار برای مالکِ برده، بدونِ هر گونه حقِ انتخاب (به اجبار) یا دستمزد . در مستعمرات آمریکایی و دیگر نقاط، اغلب فرزندانِ یک مادرِ برده، بعنوانِ برده شناخته شده و به‌شکلِ برده به دنیا می‌آمدند. مدارک و شواهدِ برده داریِ کهن به پس از توسعهٔ کشاورزی و در جریان انقلاب نوسنگی در حدودِ 11000 سال پیش می‌رسد. نخستین سند در موردِ برده داری را می‌توان به قانون حمورابی (1760 پیش از میلاد) منسوب کرد که در آن به گشایشِ یک مؤسسه در این باره اشاره می‌شود.
تجارت برده در جهان عرب خصوصاً در غرب آسیا، شرق آفریقا و بخشهای مشخصی از اروپا (مثل ایبری و جنوب ایتالیا) در دوره سلطه اعرب بر آنها رایج بود. این تجارت بر بازارهای برده خاورمیانه، شمال آفریقا و شاخ آفریقا متمرکز بود. مردم مورد معامله به نژاد، قومیت یا مذهب خاصی منحصر نبودند و خصوصاً در اولین روزهای این تجارت عربها و بربرها را شامل می‌شدند.
در اسلام بردگی به دو صورت ایجاد می‌شود. یکی برده‌سازیِ کفار حربی از راهِ به اسارت درآوردنِ آنان و دیگری به صورت ارثی یعنی فرزندانِ بردگان را به بردگی گرفتن. پیامبر اسلام با این سخن که بدترین مردم آن‌است که مردم را می‌فروشد، مخالفت اسلام را با تجارت برده علنی کرد . پیامبر اسلام در همان آوان ظهور اسلام برده ها را از زیر یوغ بردگی کفار قریش خریده و آزاد میکردند چنانچه بلال حبشی را که یکی از بزرگان کفار قریش به بردگی گرفته بود ، او را از اربابش خرید و آزاد کرد.
تاریخچه ضد برده داری
آغاز ضد بردهداری
با اعتراضات کشیش دومینیکنی بارتولومه د لاس کاساس که از شیوه برخورد با بردگان در دنیای نو شوکه شده بود، اسپانیا نخستین قانون الغاء برده داری در مستعمرات را در سال 1542 به اجرا گذاشت ولی مجبور به تضعیف این قانون تا سال 1545 شد. نظام بردهداری تا قرن 18 اعتراضات کمی را برانگیخت. در این قرن متفکران عصر روشنگری و معتقدان به فلسفه عقلانی بردهداری را به دلیل نقض حقوق انسانی مورد انتقاد قرار دادند. سپس اعضای فرقه مذهبی کویکر و دیگر مذاهب انجیلی نیز بردهداری را به عنوان عملی غیر مسیحی محکوم کردند. اگرچه احساسات ضد بردهداری در اواخر قرن 18 گسترش بسیاری پیدا کرده بود، با این حال این احساسات نتوانستند تأثیر سریع و مؤثری در مراکز اصلی بردهداری، نظیر غرب هندوستان، آمریکای جنوبی و ایالت‌های جنوبی آمریکا داشته باشند. واردات بردگان آفریقایی در مستعمرات انگلستان در سال 1807 و در ایالات متحده در سال 1808 ممنوع شد. در نهایت نیز بردهداری در بریتانیا و غرب هند، در سال 1827 و در متصرفات فرانسه 15 سال بعد منسوخ شد.
با این حال در یازده ایالت در جنوب آمریکا، بردهداری یک عرف رایج اجتماعی و اقتصادی محسوب می‌شد، به نحوی که در سال 1860، جمعیت بردگان در ایالات متحده به چهار میلیون افزایش یافته بود. مبارزه با بردگی در ایالات متحده به دلیل قوانینی که برای حفظ تعادل قوای نیروهای شمال و جنوب آمریکا در نظر گرفته شده بود تحت فشار قرار داشت. جنبش مخالفت با بردهداری در شمال تحت رهبری اصلاح طلبان اجتماعی از قبیل ویلیام لوید گریسون -بنیانگذار جامعه ضد بردهداری آمریکا- نویسندگانی مانند جان گرین لیف ویتیر و هریت بیچر استو؛ بردگان سابق مانند فردریک داگلاس؛ و سیاه پوستان آزاد مانند برادر چارلز هنری و جان بزاز لنگستن -کسی که به پیدایش جنبش جمعیت ضد بردهداری در اوهایو کمک کرد- قرار داشت. انتخابات ریاست جمهوری سال 1860 و پیروزی آبراهام لینکلن، به عنوان کسی که با گسترش بردهداری به سوی غرب مخالفت کرد، نقطه عطفی در تاریخ جنبش ضد بردهداری آمریکا بود.
به دنبال این اتفاق و با اعتقاد به اینکه مسیر آنان در زندگی مورد تهدید قرار گرفته، ایالات جنوبی از اتحاد ایالات متحده خارج شدند؛ اقدامی که منجر به جنگ‌های داخلی آمریکا شد. در سال 1863 آبراهام لینکلن اعلامیه‌ای مشهور به اعلامیه آزادی را صادر کرد که به موجب آن تمامی بردگان مستقر در ایالت‌های موتلف آزاد شدند و به دنبال آن و بر پایه سیزدهمین متمم قانون اساسی ایالات متحده (1865) بردهداری در سراسر کشور ممنوع شد . بردهداری در آمریکای لاتین برای اولین بار در طول جنگ‌های استقلال (1810–1822) ممنوع شد، با این حال این شیوه تا سال 1888 و به صورت یک عادت در این مناطق باقی‌مانده بود، به ویژه در مستعمرات اسپانیولی نظیر کوبا و پورتوریکو. در برخی مناطق آفریقایی و بخش عمده جهان اسلام نیز تا اوایل قرن 20 بر ادامه سنت بردهداری به عنوان یک اصل قانونی و شرعی اصرار می‌شد.
 نماد آبراهام لینکلن در حال آزاد سازی برده |
انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۸۶۰ و پیروزی آبراهام لینکلن در آمریکا، به عنوان کسی که با گسترش بردهداری به سوی غرب مخالفت کرد، نقطه عطفی در تاریخ جنبش ضد بردهداری آمریکا بود. به دنبال این اتفاق و با اعتقاد به اینکه مسیر آنان در زندگی مورد تهدید قرار گرفته، ایالات جنوبی از اتحاد ایالات متحده خارج شدند؛ اقدامی که منجر به جنگ‌های داخلی آمریکا شد. در سال ۱۸۶۳ آبراهام لینکلن اعلامیه‌ای مشهور به اعلامیه آزادی را صادر کرد که به موجب آن تمامی بردگان مستقر در ایالت‌های موتلف آزاد شدند و به دنبال آن و بر پایه سیزدهمین متمم قانون اساسی ایالات متحده (۱۸۶۵) بردهداری در سراسر کشور ممنوع شد.
بردهداری در آمریکای لاتین برای اولین بار در طول جنگ‌های استقلال (۱۸۱۰–۱۸۲۲) ممنوع شد، با این حال این شیوه تا سال ۱۸۸۸ و به صورت یک عادت در این مناطق باقی‌مانده بود، به ویژه در مستعمرات اسپانیولی نظیر کوبا و پورتوریکو. در برخی مناطق آفریقایی و بخش عمده جهان اسلام نیز تا اوایل قرن ۲۰ بر ادامه سنت بردهداری به عنوان یک اصل قانونی و شرعی اصرار می‌شد.
ترجمه و گردآوری مجله ازمیر تایمز با کمک دانشنامه ویکی پدیا
