بیتلیس یا بیدلیس شهری در منطقه کردنشین ترکیه

آنچه در مقاله شهر بیتلیس ترکیه می خوانید:

• شهر بیتلیس ترکیه
• آشنایی با بیتلیس ترکیه
• دیدنی های بیتلیس
• غذاهای محبوب بیتلیس
• دیدنی های طبیعی بیتلیس را از دست ندهید
• سکونتگاه پرندگان بیتلیس کجاست؟
• از بیتلیس سوغاتی چی بیاریم ؟
• در مراسم های فرهنگی بیتلیس شرکت کنید

شهر بیتلیس ترکیه

بیتلیس (یا بیدلیس) شهری در منطقه کردنشین ترکیه است. این شهر تنها 15 کیلومتر از دریاچه وان فاصله دارد و بر روی رودخانه بیتلیس، یکی از شاخه های رودخانه دجله قرار دارد و از 6 ناحیه Hizan، Mutki، Ahlat، Adilcevaz، Tatvan و Güroymak تشکیل میشود. 

آشنایی با بیتلیس ترکیه

شهر بیتلیس شهری در منطقه کردنشین ترکیه است. این شهر تنها 15 کیلومتر از دریاچه وان فاصله دارد و بر روی رودخانه بیتلیس، یکی از شاخه های رودخانه دجله قرار دارد و از 6 ناحیه Hizan، Mutki، Ahlat، Adilcevaz، Tatvan و Güroymak تشکیل میشود. 

منطقه ای که بیتلیس در آن واقع شده است شامل گوشه شرقی دشت موش، فلات غرب دریاچه وان و کشور وحشی و کوهستانی در دو طرف شهر بیتلیس است. آب و هوای این منطقه کوهستانی خشن، با زمستان های طولانی و بارش برف سنگین است و تابستان های گرمی را تجربه میکند.

محصولات کشاورزی بیتلیس شامل میوه ها، غلات و تنباکو است هرچند این شهر بیشتر به صنعت چرم‌ کاری، تولید محصولات تنباکو، بافندگی و رنگرزی و نجاری معروف میباشد. 

بیتلیس که بر روی یک دره عمیق بنا شده است، یک چهارراه طبیعی در جاده تاریخی ابریشم است. در طول تاریخ این شهر خانه تمدن های زیادی از جمله اورارتوی ها، آشوری ها، ایرانی ها، مقدونی ها، رومی ها، سلجوقیان، ایلهانلی و عثمانی ها بوده است.

قبل از اینکه بیتلیس توسط کردها اشغال شود، این شهر یکی از مهم ترین شهرهای پادشاهی ارمنستان بود و قلعه بزرگی را در خود جای داده بود که به عنوان نقطه اتصال منطقه تاریخی ارمنی " Arzanene" عمل می کرد.

در قرن دوازدهم تا سیزدهم، این شهر توسط کردها فتح شد و تا قرن نوزدهم به عنوان پایتخت قرون وسطایی "شاهزاده بیتلیس" شناخته میشد. در اوایل قرن نوزدهم، بیتلیس محل زندگی حدود 12000 نفر - نیمی مسلمان و نیمی مسیحی - بود. با این حال، تا پایان قرن، این جمعیت به 30000 نفر افزایش یافت و جمعیت زیادی از ارامنه به این شهر مهاجرت کردند که متاسفانه اکثر آنها در سال 1915 به دلیل نسل کشی ارامنه از بین رفتند.

دیدنی های بیتلیس

گورستان سلجوقیان ( گورستان احلات )

بی شک گورستان احلات مشعروفترین جاذبه شهر بیتلیش به شمار می آیدو این گورستان که حدود 9000 قبر دارد، بزرگ ترین گورستان باستانی جهان اسلام و آناتولی میباشد. قدمت این گورستان به قرون 11 تا 16 میلادی بازمی‌گردد و چهار نوع قبر را در خود جای داده است: مقبره‌ های ساخته‌ شده، تابوت‌های منشوری با یا بدون سرستون، و قیف.

روی سرستون های قبرهای این مجموعه میتوانید اطلاعات مربوط به متوفی و همچنین سنگ نوشته ها، کلمات ادبی، آیات قرآن و روایات، نام استاد سازنده سنگ قبر و تزئیناتی با حروف و اشکال هندسی را مشاهده کنید. ناگفته نماند که سنگ قبرهای احلات با عنوان "سنگ قبرهای احلات ارگ اورارتویی و عثمانی" در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

کوپولاس

در بیتلیس و احلات گنبدهای زیادی وجود دارد که قدمت آنها به دوره سلجوقی و ایلخانی می رسد که با تزیینات و طراحی معماری خود برجسته هستند. آنها بهترین نمونه از مقبره های سلجوقیان هستند. گنبدها که به عنوان مقبره شناخته می شوند، معمولاً ساختمان های دو طبقه هستند که اتاق تدفین در پایین و یک نمازخانه در بالا قرار دارد. 

مطمئن شوید در سفرتان به کوپولاس که از Çifte Kümbet (کوپولای دوقلو)، گوپول (Usta Şagirt Türbesi)، Emir Bayındır و Hasan Padişah دیدن کنید.

قلعه بیتلیس

قلعه بیتلیس توسط بادلیس، یکی از فرماندهان اسکندر مقدونی در سال 330 قبل از میلاد ساخته شد. این قلعه 2800 متر محیط و 56 متر ارتفاع دارد و توسط دیوارهایی به ضخامت 7 متر محصور شده است! بنا بر روایت‌های قدیمی، قلعه که به دو قسمت بالایی و پایینی تقسیم میشده شامل 300 خونه، یک کاروانسرا و یک مسجد در قلعه بالا و بازار سرپوشیده و چند صد خانه دیگر در قلعه پایین بوده است!

موزه احلات

این موزه در سال 1971 افتتاح شد و به عنوان یک موزه محلی عمل می کند زیرا تنها موزه منطقه است. این موزه با نمایش آثار پیش از تاریخ و باستانی از زمان اورارتوی ها و عصر پارینه سنگی، توجه علاقه مندان باستان شناسی و تاریخ را به خود جلب می کند.

موزه قوم نگاری بیتلیس

در موزه قوم نگاری بیتلیس که در مرکز شهر قرار دارد، آثاری به نمایش گذاشته شده که نشان دهنده سبک زندگی مردم محلی، ویژگی های اجتماعی، مذهبی، فنی و علمی و فرهنگی دوران های مختلف بیتلیس میباشد

قلعه ساحلی احلات

قلعه ساحلی احلات که توسط معمار سینان به سفارش سلیمان بزرگ در راه بازگشت از جنگ سوم عثمانی و صفوی ساخته شده است، قلعه ای مستطیل شکل در کنار دریاچه با دیوارهای نسبتا کم و 13 برج است که دو مسجد تاریخی چند خانه در داخل خود دارد.

مرکز شهر تاریخی بیتلیس

مرکز شهر بیتلیس که در دره ای پر از بناهای تاریخی واقع شده است، با سبک معماری و فضای عرفانی خود مقصدی محبوب برای گردشگران بومی و بین المللی است. مرکز بیتلیس شبیه به یک موزه در فضای باز است که بناهای تاریخی بسیاری را در دل خود جای داده است

کاروانسرای ال امان

کاروانسرای ال امان که در بزرگراه بیتلیس - تاتوان و مسیر باستانی جاده ابریشم قرار دارد، یک ساختمان عثمانی متعلق به قرن شانزدهم است. این کاروانسرا که توسط هوسرو پاشا، فرماندار وان ساخته شده است، بزرگترین کاروانسرا در آناتولی است.

خانه های بیتلیس

بیتلیس شهری است که با حفظ معماری قرون وسطایی خود بسیار مشهور شده است. خانه‌های بیتلیسی از سنگ‌های یکنواخت با سقف خاکی فشرده ساخته شده بودند. دروازه‌های تاج ‌گذاری شده این خانه‌ها، با ایجاد حسی نسبتاً ثابت از بیرون، نشان می‌دهد که راز واقعی در درون آن نهفته است.

خانه‌های بیتلیس مانند دروازه‌ای به سوی دنیایی وسیع هستند که با پاسیوهای کاشی ‌کاری ‌شده و باغ ‌های پر از درختان میوه، به روی صفات انسانی باز می‌شوند. 

قلعه کف

در کوه کف در نزدیکی Adilcevaz است. این قلعه توسط اورارتوها ساخته شده است و قدمت آن به 9 قرن قبل از میلاد می رسد و تنها بقایایی از قلعه باقی مانده است.

مسجد زال پاشا

این مسجد به نام زال پاشا وزیر سلیمان اعظم نامگذاری شده است و در کنار دریاچه وان در جاده احلات - ادیلسواز قرار دارد. مسجد از سنگ محلی (احلات) ساخته شده و دارای 12 گنبد است!

مدرسه İhlasiye

این مدرسه که در مرکز شهر قرار دارد، توسط سلجوقیان در سال 1589 ساخته شد. این مدرسه که شاهکاری از معماری سلجوقی است، با نقوش و تزیینات غنی بر روی دیوارهای آن برجسته است.

کلیسای سفید در موتکی

این کلیسا در سال 900 در یک شیب در روستای ایکیزلر در منطقه موتکی واقع شده است. این سازه به عنوان صومعه ای استفاده می شد که در آن کشیش ها آموزش می دیدند و امروزه تنها ویرانه های این بنا باقی مانده است.

پیست اسکی و تله کابین نمرود

از آنجایی که بیتلیس زمستان های طولانی دارد پتانسیل زیادی برای گردشگری زمستانی نیز دارد. پیست اسکی نمرود که یکی از طولانی ترین پیست های اسکی در ترکیه است، بهترین مثال برای آن است. همچنین تله کابین نمرود این امکان را به بازدیدکنندگان میدهد تا از دیدن منظره آرامش بخش دریاچه وان از یک سو و دریاچه نمرود از سویی دیگر نهایت لذت را ببرند.

غذاهای محبوب بیتلیس

پایه آشپزی در بیتلیس بر اساس گوشت، ماهی و بلغور است. همچنین گیاهان وحشی خوراکی منطقه از عناصر مکمل ظروف غذا هستند. اگرچه بوریان (تکه های کوچک گوشت بره یا بز که به آرامی در اجاق های عمیق پخته می شوند) معروف ترین غذای گوشتی بیتلیس است، اما کیبه محبوب ترین غذای این شهر در میان مردم محلی و گردشگرام خارجی محسوب میشود.

جالب است بدانید بیتلیس یکی از قدیمی ترین مراکز زنبورداری در ترکیه و جهان است. این استان به داشتن عسل های گون و آویشن معروف است. کاراکووان بیتلیس به دلیل ویژگی های منحصر به فردش شهرت جهانی دارد: این عسل از شهد گیاهان بومی که در ارتفاع 2500 متری می رویند، تهیه می شود و این به عسل طعم بسیار لذیذی می بخشد.

رستوران های بیتلیس که باید طعم غذای آنها را بچشید:

•    Başhan büryan cafe kahvaltı
•    Muhittin Usta'nin Yeri
•    Pasahan Kahvaltı&Resteurant
•    Azmi Ustanin Yeri
•    Büryancı Vahit Ustanın Yeri
•    Pinar Buryan Salonu
•    Büryancı Azmi'nin Yeri
•    Bitlis Buryan Salonu
•    Vera Cafe Güzelbahçe

دیدنی های طبیعی بیتلیس را از دست ندهید

استان بیتلیس یکی از کوهستانی ترین مناطق منطقه آناتولی شرقی است به طوری که 71 درصد این استان را مناطق کوهستانی تشکیل می دهد. کوه های نمرود و سوفان که از مهم ترین کوه های آتشفشانی جهان هستند که در محدوده استان بیتلیس قرار دارند. کوه سوفان در شرق استان بیتلیس، سومین کوه مرتفع ترکیه با ارتفاع 4058 متری میباشد و مقصدی عالی برای علاقه مندان به کمپینگ و کوهنوردی است. این کوه در غرب دریاچه وان قرار دارد و دارای یک دریاچه آتشفشانی بزرگی با دهانه ای به قطر 400 متر است

کوه نمرود واقع در شمال استان، آخرین کوه آتشفشانی خاموش در ترکیه است. کوه نمرود که بلندترین قله آن به 2935 متر می‌رسد، قبلاً در ارتفاعی نزدیک به کوه سوفان قرار داشت، اما در اثر انفجارها و مراحل مختلف شکل ‌گیری به ارتفاع فعلی کاهش یافت. کوه نمرود که در محدوده شهرستان تطوان قرار دارد، مهم ترین سرمایه طبیعی استان بیتلیس از نظر ظرفیت های گردشگری است.

. بر روی دهانه کوه، دریاچه نمرود که دومین دریاچه بزرگ آتشفشانی در جهان است را میتوانید بیابید و در تابستان و زمستان از دیدن مناظر بینظیری که به شما نشان میدهد لذت ببرید.

علاوه بر دریاچه نمرود، 5 دریاچه دیگر نیز با اندازه های مختلف در کالدرا نمرود وجود دارد که توسط کوه های شیب دار و مرتفع احاطه شده اند و امکان انجام هر گونه ورزش آبی و فعالیت آبی را برای بازدیدکنندگان فراهم می کند. کالدرا همچنین دارای چشمه های آب گرم، فومرول ها و غارهای یخی است و سالانه میزبان بازدیدکنندگان بسیاری از نقاط مختلف جهان میباشد.

سکونتگاه پرندگان بیتلیس کجاست؟

در کوهپایه های کوه سوفان بیتلیس، در اطراف دریاچه وان، سه سکونتگاه بزرگ پرندگان وجود دارد. همه آنها مناطق محافظت شده و ثبت شده ای هستند که با زیبا و منحصر به فردشان توجه هر کسی را جلب میکند. این سکونتگاه ها به خاطر گونه های بومی و کمیاب گیاهان و پرندگان معروف هستند.

بهترین سواحل و دریاچه های بیتلیس برای گذراندن وقت

•    دریاچه وان و کیبل ویک بورد
•    سواحل بیتلیس دریاچه وان
•    دریاچه نازیک
•    دریاچه دهانه نمرود
•    دریاچه آرین
•    دریاچه آیگیر
•    چشمه های آب گرم بوداکلی
•    آب های معدنی یلان دیریلتن
•    آبشار Gümüşkanat

از بیتلیس سوغاتی چی بیاریم ؟

بیتلیس سنت منحصر به فردی در صنایع دستی، به ویژه نجاری دارد. بهترین نمونه‌های نجاری در این منطقه، محصولاتی هستند که دارای نشان جغرافیایی میباشند و از درختان گردو محلی ساخته می‌شوند. در بین این محصولات ساختن عصاهایی که با هنر حکاکی تزیین شده‌اند، بسیار رایج و محبوب است. ساخت هر یک از این عصاها که قالباً نقوش سلجوقی و عثمانی دارند، حدود دو سال صبر نیاز دارد و بی شک بهترین سوغاتی برای به یادآوردن این شهر دوست داشتنی میباشند.

در مراسم های فرهنگی بیتلیس شرکت کنید

شب عرفه یا شب عرفان

شب عرفه یا همان شب عرفان نوعی رویداد سرگرمی است که شامل جمع شدن مردم برای گفتگو و گوش دادن به موسیقی می شود. این رویدادها به ویژه در شب های طولانی و سرد زمستان سازماندهی می شوند و فرصت خوبی برای معاشرت و همبستگی فراهم می کنند.

گوش دادن به دنگ بیج ها

آواز دنگ بیج بخشی از میراث فرهنگی استان بیتلیس است که عناصر داستان گویی، مذهب، شعر و موسیقی را در خود جای داده است. دنگ به معنی صدا و بیج در زبان کردی به معنی گوینده است. دنگ بیج ها داستان نویسان شفاهی ای هستند که از رویدادهای مهم تاریخ روایت می کنند و به مسائل مذهبی و اخلاقی می پردازند.